مدیر پروژه ایجاد موزه شهرداری اصفهان:
موزه شهرداری اصفهان، یک موزه شهری و روایت محور است
به گزارش کونفه، اصفهان مدیر پروژه ایجاد موزه شهرداری اصفهان در عمارت باغ زرشک، با اشاره به اینکه این موزه بعنوان یک موزه مبحث محور تاریخی تعریف می شود که تلاش می کند به دور از شی محوری، تاریخ تحولات مدیریت شهری اصفهان را در معرض بحث و گفتگو قرار دهد، اظهار داشت: روایت موزه شهرداری با استفاده از پیشینه مکان، اسناد، تاریخ شفاهی و مکتوب شهرداری، اشیا شکل گرفته است.
محمدعلی صرامی دراین باره توضیح داد: با شکل گیری شهرداری بعد از انقلاب مشروطه، این نهاد همواره بعنوان یکی از تاثیرگذارترین نهادها در تحولات شهری مطرح بوده است، آنچنانکه همراه با فعالیتش در این دوره ی نزدیک به ۱۲۰ ساله شاهد تغییرات عمده ای در کالبد و مناسبت اجتماعی اصفهان هستیم. با این وجود تا کنون زمینه و زیرساخت لازم جهت بررسی این تحولات و نقش شهرداری در راه آن وجود نداشته است. فضایی که در آن شهرداری با عرضه سوابق و عملکردش بتواند با گفت وگوهایی پیرامون شهر، مدیریت شهری را از ساحت فضاهای اجتماعی به یک فضای علمی با مشارکت شهروندان انتقال دهد. این مهم ترین دلیلی است که لزوم ایجاد موزه شهرداری را قابل دفاع می کند و در این دوره، نگاه فرهنگی شهردار محترم سبب شد چنین ضرورتی تبدیل به یک پروژه اجرایی شود.
او اضافه کرد: طی این سال ها همواره کمبود چنین فضایی احساس شده ولی ایده و نقشه جامعی برای جبران آن کمبود طراحی نشده است، البته شهرداری اصفهان در دهه هفتاد شمسی نمایشگاه نصف جهان را در همین راستا با کارکرد عملیات های عمرانی ایجاد کرد که بعد از آن به تناوب توسط شهرداران وقت فعال شد؛ اما همچنان فاقد یک زمینه دایم برای عرضه درست و معرفی عملکردش بود. مجموعه شهرداری هم اکنون به این نتیجه رسیده که با استفاده از اسناد و مدارک ۱۲۰ ساله که در منابع مختلف و به خصوص بایگانی خود محفوظ مانده در چارچوب نهادی به نام موزه به حافظه شهر، شهروندان و مدیریت شهری رجوع نماید و با یک روایت چند جانبه زمینه گفتگو و مشارکت را فراهم آورد.
صرامی ضمن اشاره به انواع تقسیم بندی موزه ها در چارچوب موزه های کالبدی، موضوعی یا اثر محور افزود: این موزه بعنوان یک موزه ی مبحث محور تاریخی تعریف می شود که تلاش می کند به دور از شی محوری تاریخ تحولات مدیریت شهری اصفهان را در معرض بحث و گفتگو قرا دهد. وی افزود: سطح موزه هم با عنایت به حوزه عملکردی رده بندی موزه های تعریف شده در سازمان میراث فرهنگی یک موزه محلی شناخته می شود. هم اکنون چنین موزه ای با این مورد و رویکرد در شهرداری های ایران وجود ندارد، هر چند شهرداری های شهر های تبریز و اردبیل مبادرت به راه اندازی موزه شهرداری کرده اند اما به نظر می آید هدف ایشان بیشتر عرضه سوابق و عملکردشان باشد تا سیر توسعه و تحولات شهری.
مدیر پروژه موزه شهرداری اصفهان ایجاد توسعه حافظه سازمان شهرداری را یکی دیگر از مهم ترین اهداف مدیریت شهری در راه ایجاد این موزه دانست و بیان نمود: نگهداری دقیق اسناد و مدارک مدیریت شهری به شکل گیری حافظه سازمانی در مدیریت شهری منتج می شود. همینطور زندگی پرشتاب امروزی سبب شده شهروندان ارتباط لازم را با شهرشان نداشته باشند و تاسیس چنین موزه ای می تواند با کمک به شناخت بهتر آنها از شهر، حس تعلق شان نسبت به آنرا افزایش دهد.
او قرار گرفتن شهرداری در معرض نقد و ارزیابی و قدم گذاشتن در راه نیک نامی هدف دیگری دانست که می تواند بعنوان چشم اندازی برای آینده مدیریت شهر اصفهان در موزه شهرداری در نظر قرار گیرد تا با عرضه خواسته ها، علل، فعالیت ها، اهداف و نتایجی که به دست آورده ارتباط موثر و قابل اطمینان تری با شهروندان ایجاد کند
صرامی اظهار داشت: در واقع شهرداری برای عرضه اقداماتش می تواند خودش را در یک اتاق شیشه ای قرار دهد تا امکان نظارت و ارزیابی بر عملکردش فراهم باشد. ازاین رو در کنار شهروندان، متخصصین حوزه های شهری و گردشگران، مدیران شهری هم یکی دیگر از مهم ترین مخاطبان چنین موزه ای هستند. چه مدیرانی که قبلاً بر مسند کار بوده اند و چه کسانی که هم اکنون در بدنه مدیریت شهری حضور دارند، از دریچه چنین موزه ای می توانند نتیجه عملکرد خویش را دقیق تر ارزیابی و رصد کنند. اگر موزه در عرضه اقداماتش به چنین مرحله ای برسد می توانیم ادعا نماییم یکی از اهداف مهم شهرداری محقق می شود.
موزه شهرداری اصفهان؛ یک موزه شهری و روایت محور
این مدیر فرهنگی ایجاد بستری برای ارتباطات بین المللی را آخرین هدفی دانست که با تاسیس این موزه میتوان به تحقق آن امیدوار بود: به همان اندازه که ما زمینه ای برای عرضه فعالیتهای شهرداری نداریم، بستر مناسب و جامعی هم برای معرفی اصفهان به دیگران نداریم. در واقع شهرداری اصفهان می تواند با عنایت به خصوصیت های تاریخی، فرهنگی و پیوند خواهرخواندگی این شهر با دیگر شهر های مشابه دنیا و ایجاد زیر ساخت های لازم، امکانی بهتر و در شان برای آشناسازی بیشتر شهر های پر ریشه از اصفهان در زمینه بین الملل فراهم آورد.
او ضمن اشاره به موقعیت مکانی این موزه اظهار داشت: مناسب ترین مکانی که در شرایط فعلی برای تاسیس این موزه در نظر گرفته شده عمارت باغ زرشک (کوشک کارخانه صنایع پشم) است. اهمیت این ساختمان از لحاظ تاریخی تاسیس همزمانش با دوران تحول شهری اصفهان بعد از مشروطه و شکل گیری شهرداری است. با این نگاه گزینه ی مناسبی برای انتخاب موزه و روایت آن به نظر می آید. این عمارت در خیابان چهارباغ بالا بعنوان ساختمان اداری سابق کارخانه صنایع پشم در ۲ طبقه با زیربنای ۱۲۰۰ متر مربع ساخته شده است و هم اکنون نزدیک به ۵۵۰۰ مترمربع عرصه دارد که علاوه بر ساختمان عرصه این مکان هم به پیشنهاد مدیریت شهری برای طراحی موزه پیشبینی شده است.
صرامی با بیان تقسیم نگاههای موزه شهرداری به دو بخش، افزود: نگاههای فناورانه و رویداد محور برای این موزه تعیین شده است، چون که اولا با تعاریف جدید موزه، مهم ترین مساله ای که چالش موزه ها در دهه های اخیر شده تبدیل آنها به گورستان اشیا است. به نظر می آید یکی از مهم ترین راهبردها می تواند رویداد محوری آنها باشد. چون که با پویایی فضا عملا امکان ایستایی از آن سلب خواهد شد و دوم آنکه با عنایت به مبحث موزه و کالبد میراثی آن ما ناگزیر به انتخاب روش های غیر ثابت برای عرضه و استفاده حداکثری از منابع دیجیتال، تجهیزات نوین و فناورانه خواهیم بود.
مدیر پروژه موزه شهرداری اصفهان همینطور این موزه را یک موزه شهری و روایت محور دانست و افزود: همجواری عمارت باغ زرشک با محور تاریخی چهارباغ بالا ظرفیت ویژه ای بوجود می آورد تا یک فضای شهری با عملکرد فرهنگی ایجاد گردد.
او با تکیه بر تبدیل موزه ها به فضاهای موثر و خانواده محور شهری، بیان نمود: موزه ها تلاش می کنند با عنایت به مأموریت هایی که برایشان تعریف شده ارتباط موثرتری با عموم برقرار کرده و مخاطب را بیشتر درگیر فعالیت ها و اهداف شان کنند. در این خصوص روایت، نقش تعیین کننده دارد چون که هر موزه ای با انتخاب یک سناریوی مناسب می تواند بر مخاطب خود تأثیر و سپس مبادرت به مخاطب سازی کند. به نظر می آید اسناد و تصاویر مدیریت شهری این جذابیت را دارند که با انتخاب یک سناریوی تاثیرگذار، در جذب حداکثری اقشار مختلف شهری موفق شوند.
صرامی سپس ضمن اشاره به این که اداره کل ارتباطات و امور بین الملل مناسب ترین فضا از نظر ساختار اداری است تا موزه شهرداری ذیل آن قرار بگیرد؛ افزود: همانطور که عرض کردم لزوم اصلی راه اندازی این نهاد ایجاد بستری برای عرضه سوابق و عملکرد شهرداری است که در آن بتوان با گفت وگوهایی پیرامون شهر، مدیریت شهری را از ساحت فضاهای اجتماعی به یک فضای علمی با مشارکت شهر انتقال داد. ازاین رو اداره کل ارتباطات و امور بین الملل مناسب ترین انتخاب در این حوزه با عنایت به مأموریت هایش به نظر می آید.
مدیر پروژه موزه شهرداری فرایند طراحی این موزه را نیازمند همکاری تخصص های مختلف دانست و اضافه کرد: دست کم باید از تخصص هایی چون موزه داری، معماری، شهرسازی، معماری داخلی، امور فرهنگی - پژوهشی، باستان شناسی، تاریخ، پژوهش هنر، سناریست یا کارگردان هنری در فرآیند طراحی موزه استفاده نمود. تعریف برنامه ی همکاری موثر و مفید بین این رشته ها بخصوص وقتی مقرر است در بافت تاریخی شهر یعنی در همسایگی چهارباغ و عمارتی واجد ارزش های کالبدی و تاریخی با انبوهی از سرمایه های فرهنگی همجوارش مثل سی وسه پل و کارخانه ریسباف دست به تغییرات بزنیم مبحث بسیار حساسی است که هر گونه اشتباهی در آن، نتایج غیر قابل جبرانی برای شهر خواهد داشت. (مثل نمونه های ناموفقی که در طول چند دهه گذشته در شهر اصفهان شاهدش بوده و هستیم.) بنابراین برای این پروژه سعی کردیم ضمن پیشبرد سریع طرح در تعریف فرایند آن، احتیاط حداکثری داشته باشیم.
استفاده از روش خرید کانسپت برای انتخاب مشاور معمار
او افزود: همانطور که آگاه اید برای تاسیس هر موزه ای در نخستین مبادرت به دو بخش مطالعه نیاز است: طرح محتوایی و طراحی کالبد یا معماری. اما این دفعه به جای واگذاری این دو بخش به یک مشاور در ابتدا مبادرت به تهیه بخش های اصلی طرح محتوایی کردیم و سپس با انتخاب طراح معمار در تلاشیم بین این دو بخش هماهنگی های لازم ایجاد شود. دقیق تر بگویم؛ در قسمت اول یا طرح محتوایی با ایجاد شورای راهبردی اهداف، چشم انداز و لزوم ایجاد موزه با عنایت به شرایط فرهنگی، تاریخی، سیاسی، اجتماعی تهیه گردید. بر این اساس با بررسی نمونه های مشابه توجیهات محتوایی برای مکان پیشنهادی آماده و مقرر گردید فضاهای نمایشگاهی موزه به دو بخش گالری های ثابت و غیر دائم تقسیم گردد. ازاین رو سه سند مطالعاتی بعنوان اسناد بالادستی طراحی معماری به شرح آماده گردید تا در زمان لازم در اختیار طراحان معمار قرار گیرد.
صرامی افزود: روایت موزه با استفاده از پیشینه مکان، اسناد، تاریخ شفاهی و مکتوب شهرداری، اشیا شکل گرفت. این روایت با تشکیل انسجام بین عناصر مذکور بعنوان سناریوی پیشنهادی برای گالری دائم موزه تهیه گردید. بر این اساس در گالری غیر دائم (موقت) به صورت دوره ای و بر مبنای مسائل، مشکلات، راهکار ها و اقدامات مدیریت شهری رویدادهای مرتبط برگزار می شود.
او بیان نمود: شناسنامه سازی و شکل گیری حافظه تاریخی و سازمانی۱۲۰ ساله شهرداری به وسیله کلیه اسناد و مدارک شهرداری اصفهان برای تشکیل گنجینه موزه. منابع اصلی این گنجینه عبارتند از: اسناد تاریخی، نقشه های شهری، توافقنامه های بین المللی، گزارش ها، تحقیقات، فیلمها و تصاویر شهری. مجموعه این اسناد (شامل مدارک بایگانی شهرداری و گنجینه اسناد ملی) که بالغ بر بیشتر از ۵۰ هزار سند فیزیکی است مقرر شده پس از گردآوری کامل و دیجیتال سازی بر روی سامانه های الکترونیکی موزه شامل پورتال موزه شهرداری اصفهان و آرشیو اسناد و مدارک موزه شهرداری قابل دسترس باشد.
مدیر پروژه ایجاد موزه شهرداری اصفهان افزود: آثار نمایشگاه نصف جهان شامل بخشی از وسایل و ادوات اداری و هدایای خواهرخوانده ها طبقه بندی و شناسنامه سازی شد. این آثار بعنوان سرمایه های معنوی شهرداری در فضای مناسب گنجینه نگهداری و در زمان لازم برای رویدادهای تعریف شده، استفاده خواهند شد.
صرامی خاطرنشان کرد: در قسمت دوم مطالعات که شامل طراحی معماری موزه است برای اولین بار در شهرداری شاهد دو تجربه هستیم؛ نخست آنکه برای انتخاب مشاور معمار، از روش خرید کانسپت استفاده کردیم. در ابتدا حدود ۳۰ گروه/ دفتر طراحی با معیارهای؛ الف) تجربه مطالعات نظری یا پروژه های اجرایی در کالبد و بافت تاریخی، ب)زیست در اصفهان و ج) اعتبار ملی به واسطه کسب رتبه های موثق معماری دعوت به همکاری شدند. از میان ۸ گروه/ دفتری که برای همکاری اعلام حضور کردند در نهایت با انتخاب هیات داوران ۳ نفره گروه/ دفتر برای تهیه کانسپت پیشنهادی مشخص شدند. سپس با برگزاری جلسات مشترک بین ایشان و شورای راهبردی مطالعات محتوایی یاد شده در بالا بعنوان اصلی ترین بخش مطالعات پشتیبان موزه در اختیار ایشان قرار گرفت تا هر دو بخش محتوایی و کالبدی موزه با کمترین تعارض و بیشترین هماهنگی پیشرفت و رشد داشته باشد.
او اظهار داشت: حالا در آستانه برگزاری نمایشگاهی از آثار این سه گروه /معمار منتخب هستیم که اولین رویداد رسمی موزه شهرداری هم خواهد بود و در آن با ارزیابی داوران، طراح نهایی موزه مشخص خواهد شد. در این ارزیابی، دومین تجربه ای که برای بار نخست در طراحی های مدیریت شهری شاهد خواهیم بود داوری مردمی است و فرایند قضاوت مردمی هم در انتخاب طراح اصلی موثر خواهد بود. امیدواریم با برنامه ریزی دقیق و حضور و توجه مردم، زمینه مناسبی برای برگزاری موزه و برگزاری رویدادهای دیگر فراهم گردد.
منبع: كونفه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب